Zaćma to jedna z najczęściej występujących chorób wzroku, która może prowadzić nawet do ślepoty – na szczęście w pełni odwracalnej. Leczenie zaćmy polega na usunięciu zmętniałej soczewki oraz zastąpieniu jej soczewką sztuczną. Zabieg ten nie jest inwazyjny i nie wymaga długotrwałej rekonwalescencji.
Z tekstu dowiesz się:
- jakie są objawy zaćmy,
- jak diagnozuje się zaćmę,
- na czym polega operacja zaćmy,
- ile trwa rekonwalescencja po operacji zaćmy.
Zaćma to choroba wzroku polegająca na stopniowym mętnieniu soczewki w oku, która przepuszcza coraz mniej światła, a w związku z tym jakość widzenia się pogarsza, aż dochodzi do całkowitej ślepoty. Przyczyny zaćmy mogą być bardzo różne. U niektórych dzieci tuż po urodzeniu diagnozowana jest tzw. zaćma wrodzona, która może być efektem zaburzeń genetycznych. U osób w podeszłym wieku rozpoznaje się zaćmę starczą, rozwijającą się na skutek naturalnych procesów starzenia się organizmu. Zaćma może być spowodowana przez urazy mechaniczne okolic oka, stosowanie niektórych leków, czasami bywa powikłaniem innych chorób i wad wzroku (np. krótkowzroczności) oraz schorzeń ogólnoustrojowych (np. cukrzycy).
Zaćma – objawy
Objawy zaćmy są trudne do wykrycia, ponieważ rozwijają się stopniowo, a pacjenci – zwłaszcza starsi – składają je na karb naturalnego starzenia i pogarszania jakości wzroku. I tak wśród objawów zaćmy znajdują się:
- pogorszenie ostrości widzenia,
- dwojenie konturów obrazów, tzw. jednooczne podwójne widzenie,
- nagła poprawa widzenia z bliska, a później pogorszenie widzenia do dali i do bliży,
- zmiana percepcji barw.
Zaćma – diagnostyka
Diagnostykę zaćmy prowadzą lekarze okuliści, którzy przeprowadzają z pacjentem wywiad oraz wykonują niezbędne badania okulistyczne. Zastosowanie znajdują m.in. wziernikowanie dna oka, badanie w lampie szczelinowej, a w przypadku zaćmy dojrzałej (zaawansowanej) – również badanie ultrasonograficzne w projekcji B.
Leczenie zaćmy – na czym polega?
Niestety, w przypadku takiej choroby jak zaćma leczenie zachowawcze nie jest skuteczne – zalecaną metodą jest leczenie zabiegowe, a dokładniej – zabieg usunięcia zmętniałej soczewki naturalnej w oku i zastąpienie jej soczewką sztuczną.
Zabieg usunięcia zaćmy przeprowadza się najczęściej metodą fakoemulsyfikacji ultradźwiękowej. To nowoczesny, bezpieczny i mało inwazyjny zabieg, który trwa kilkanaście minut. Wykonywany jest najczęściej w znieczuleniu miejscowym – wskazaniami do znieczulenia ogólnego są m.in. bardzo młody wiek pacjenta, a także choroba umysłowa lub niemożność współpracy pacjenta z lekarzem.
W trakcie zabiegu fakoemulsyfikacji lekarz wykonuje w oku małe, 2-3-milimetrowe nacięcie, przez które wprowadza emitującą ultradźwięki sondę. Ultradźwięki rozbijają zmętniałą naturalną soczewkę, jej pozostałości są usuwane z oka, a w ich miejsce wszczepia się soczewkę sztuczną. W zależności od potrzeb zastosowane mogą być zwyczajne soczewki, po prostu poprawiające jakość widzenia, ale również soczewki bardziej nowoczesne, np. korygujące astygmatyzm czy z wbudowanym filtrem UV.
Co ważne, możliwe jest przeprowadzenie operacji zaćmy na NFZ, jak i prywatnie.
Ile trwa rekonwalescencja po operacji zaćmy?
Zabieg usunięcia zaćmy nie wymaga ani hospitalizacji, ani długiej rehabilitacji. Pacjent jeszcze tego samego dnia, po kilku godzinach, może wrócić do domu. Przez kolejne 3-4 tygodnie stosować należy przepisane przez lekarza krople do oczu i zgłaszać się na wyznaczane wizyty kontrolne. Przez kilka tygodni trzeba również unikać bardzo intensywnego wysiłku fizycznego.
Po zabiegu usunięcia zaćmy ostrość wzroku stopniowo się poprawia. Większość pacjentów, którzy poddali się zabiegowi, nie potrzebuje już korekcji okularowej do wykonywania swoich codziennych zajęć. Powikłania po zabiegu są dość rzadkie – do najczęściej występujących zalicza się uszkodzenie śródbłonka rogówki, zapalenie wnętrza gałki ocznej oraz odwarstwienie siatkówki.
