Lęk dziecka przed dentystą jest naturalnym zjawiskiem. Odczuwa ono podobny stres, jaki towarzyszy mu przed wizytą u pediatry. Ważne jest jednak, aby pomóc dziecku ten strach przezwyciężyć i wyrobić nawyk regularnego odwiedzania gabinetu stomatologicznego, który z pewnością zaprocentuje w przyszłości. Jak więc pokonać strach dziecka przed dentystą?
Zacznij przygotowania do wizyty u stomatologa w domu
Przede wszystkim należy dziecku we właściwy sposób wyjaśnić, kim jest stomatolog, jak będzie wyglądała wizyta oraz jak ważna jest profilaktyka stomatologiczna. Trzeba bezwzględnie wystrzegać się opowieści o własnych doświadczeniach z leczeniem zębów, zwłaszcza jeśli były one przykre. Opowiadanie o nieprzyjemnych i bolesnych konsekwencjach braku dbałości o zdrowie jamy ustnej tylko nasili lęk dziecka. Ono ufa nam bezgranicznie i obraz stomatologa, jaki powstanie w jego głowie, zależy przede wszystkim od naszych opowieści. Unikajmy też niepotrzebnego uspokajania dziecka oraz niewłaściwych sformułowań jak np.: „to nie będzie bolało”, „pani doktor nie zrobi ci nic złego”. Zamiast tego możemy powiedzieć, że dentysta policzy ząbki lub sprawdzi, czy wszystkie są zdrowe. Im bardziej pozytywnie będziemy przedstawiać dziecku przebieg wizyty, tym chętniej usiądzie na fotelu i pozwoli stomatologowi zbadać ząbki.
Dzieci najchętniej uczą się poprzez zabawę – warto to wykorzystać podczas przygotowywania dziecka na pierwszą wizytę. To rodzic odpowiedzialny jest za przekazanie dziecku właściwego modelu zachowania w gabinecie. Pokój malucha na dzień przed wizytą może zamienić się w gabinet dentystyczny, a dziecko wcielić się w rolę dentysty, które wyleczy ząbki zabawkom. Pozwólmy dziecku zbudować pozytywne wyobrażenia o wizycie. Możemy także nawzajem z dzieckiem „zbadać” sobie jamę ustną, otwierając szeroko buzię, świecąc na zęby latarką, oglądając je w lusterku lub dmuchając w nie słomką. Dziecko może także liczyć ząbki językiem, np. przy okazji szczotkowania. Warto przygotować dla swojej pociechy niespodziankę, która będzie nagrodą za odwagę w gabinecie stomatologicznym. Trzeba pamiętać, aby nie próbować dziecka przekupić i nie informować, że jeśli będzie grzeczne, to otrzyma wymarzoną zabawkę lub pójdziecie wspólnie na lody. Chodzi o zasadę pozytywnego wzmocnienia – jeżeli nasze dziecko samo z siebie było grzeczne i pozwoliło dentyście obejrzeć swoje ząbki, to warto je nagrodzić, aby zbudować kolejne pozytywne skojarzenie z wizytą w gabinecie stomatologicznym.
Kiedy pierwsza wizyta dziecka u stomatologa?
Absolutnie nie wolno zwlekać z pierwszą wizytą dziecka u stomatologa do czasu, aż pojawią się pierwsze problemy z ząbkami lub dolegliwości bólowe. Powinna się ona odbyć jeszcze w momencie, gdy zęby malucha są całe i nie będzie konieczności ich leczenia. Najlepszym czasem na pierwszą wizytę dziecka u stomatologa jest moment, gdy ukończy ono 2 lata, choć można to zrobić także wcześniej, kiedy ząbkuje. Maluch ma wówczas możliwość poznać gabinet stomatologiczny, zaznajomić się z jego wyglądem, zapachem, urządzeniami i narzędziami, które się w nim znajdują oraz z samym stomatologiem. Dzieci, które są oswojone z otoczeniem, są mniej zestresowane, bardziej ufne i chętniej poddadzą się badaniu kontrolnemu – dodaje stomatolog z kliniki stomatologicznej ARTDENT.
Ważne jest, aby mimo niepowodzeń nie zniechęcać się i stale odwiedzać z dzieckiem gabinet stomatologiczny na kontrolę. Nawet jeśli za pierwszym razem dziecko nie pozwoliło zbadać sobie jamy ustnej i nie współpracowało z dentystą, należy umówić się na ponowną wizytę. Pamiętajmy, że profilaktyka próchnicy nie jest bolesna i nie wymaga pewnej ingerencji ze strony stomatologa. Zęby mleczne są bardzo podatne na próchnicę, a pierwsze problemy z zębami mogą się pojawić już w wieku 5-6 lat. Jeżeli dziecko nadal się boi, może zabrać ze sobą do gabinetu ulubioną maskotkę lub książeczkę, którą będzie mogło poczytać w poczekalni tuż przed wizytą, aby się wyciszyć i uspokoić.
Strach dziecka przed stomatologiem a wizyta adaptacyjna
Pedodonta, inaczej stomatolog dziecięcy, to lekarz specjalizujący się w leczeniu dzieci już od wieku niemowlęcego. Musi on nie tylko mieć niezbędną wiedzę o specyficznym postępowaniu i metodach leczenia zębów u dzieci, ale także być empatyczny, cierpliwy i potrafić szybko nawiązywać dobry kontakt z małymi pacjentami. Ponadto stomatolog dziecięcy przeprowadza z dzieckiem i rodzicami wizytę adaptacyjną, która może, choć wcale nie musi zakończyć się badaniem stanu jamy ustnej małego pacjenta. Opiera się ona na współpracy metodą behawioralną redukcji niepokoju Addelstona: powiedz – pokaż – zrób.
Lęk dziecka przed dentystą to przede wszystkim lęk przed nieznanym. Dlatego też pedodoncja obejmuje wizyty adaptacyjne, na których dzieci mają możliwość wspólnie ze stomatologiem zetknąć się i poznać prawdziwy gabinet dentystyczny i narzędzia, które się w nim znajdują. Maluch ma przede wszystkim poznać swojego dentystę i w przyjaznej atmosferze dowiedzieć się, jak działa i do czego służy wyposażenie takiego gabinetu. Może ono zaznajomić się z dźwiękiem ssaka czy wierteł, dzięki czemu nie będą one później dziecko przerażać. Zadaniem stomatologa dziecięcego jest przyzwyczajenie dziecka do współpracy z dentystą, a także nauka prawidłowej higieny jamy ustnej – wszystko na poziomie dostosowanym do wieku dziecka.
