Procesy starzenia dotyczą całego organizmu człowieka, który z wiekiem ma coraz większe trudności w codziennym funkcjonowaniu. Im jesteśmy starsi, tym gorzej widzimy – czytanie staje się wyzwaniem, kolory nie są już takie ostre, pogarsza się orientacja w przestrzeni, co powodują pojawiają się schorzenia takie jak zaćma, zwyrodnienia siatkówki czy jaskra. Dlaczego tak się dzieje? W jaki sposób starzeją się nasze oczy i czy możemy spowolnić ten proces?
Procesy starzenia dotyczące oczu
Oczy zaczynają się starzeć na długo wcześniej, zanim zauważymy pierwsze objawy tego nieuniknionego procesu, które pojawiają się zwykle po 40 roku życia. Z upływem czasu fizjologiczne zmiany degeneracyjne dotykają wszystkich obszarów w obrębie narządu wzroku, w tym:
- twardówki – staje się cieńsza, traci sprężystość i ma żółtawe zabarwienie;
- spojówki – coraz cieńsza błona śluzowa gorzej chroni oczy przed podrażnieniami;
- narządu łzowego – produkuje za mało lub zbyt dużo filmu łzowego o gorszym składzie, co powoduje gorsze nawilżanie powierzchni oka;
- rogówki – w niektórych przypadkach może utracić swoją przezroczystość, przez co ostrość widzenia może się pogorszyć;
- soczewki – po 45 roku życia systematycznie traci zdolność do zmiany kształtu – co powoduje pogorszenie widzenia do bliży, traci również swoją przezierność, co utrudnia rozróżnianie kolorów, widzenie w nocy oraz pogarsza ostrość widzenia – powstaje zaćma;
- siatkówki – pojawiają się zwyrodnienia części najczęściej centralnej powodujące często krzywienie się obrazu oraz pogorszenie ostrości widzenia.
Jak zauważa specjalista z Centrum Leczenia Chorób Oczu Pryzmat, zmiany dotyczą również aparatu ochronnego oka:
Na skutek utraty elastyczności skóry u osób starszych pojawia się wiotkość skóry powieki co czasem może nawet ograniczać pole widzenia. Może wystąpić podwijanie lub odwijanie się powieki dolnej prowadzące odpowiednio do gorszego nawilżania lub dodatkowego drażnienia powierzchni oka. Tego typu zmiany mogą wymagać zabiegu z zakresu okuloplastyki, który poprawi stan powierzchni oka oraz jakość życia pacjenta.
Jak zapobiegać pogorszeniu się wzroku i łagodzić jego skutki?
Starzenie się narządu wzroku to proces naturalny, któremu nie można zapobiec. Możemy jednak nieco spowolnić go w czasie czy przynajmniej ograniczyć skutki tego procesu, dbając o higienę wzroku, stosując profilaktykę i odbywać regularne kontrole okulistyczne. Do najważniejszych zaleceń należy zdrowy styl życia, na który składa się zbilansowana dieta, aktywność fizyczna i odpowiednie ilości snu. Ponadto by zadbać o zdrowie oczu, trzeba chronić je przed szkodliwym promieniowaniem UV i zanieczyszczonym powietrzem, zrezygnować z palenia tytoniu i regularnie kontrolować wzrok w ramach konsultacji okulistycznych, a w razie potrzeby korzystać z dobrze dobranych okularów lub soczewek kontaktowych.
Istotna jest również ergonomia pracy – właściwe oświetlenie, ustawienie monitora pod optymalnym kątem, regularne przerwy i ograniczenie ekspozycji na światło niebieskie emitowane przez urządzenia elektroniczne to podstawa. Oczy można także wspomóc ćwiczeniami oraz suplementacją kwasów omega-3, witaminy A czy luteiny.
